درباره شهر شنزن هر چه بدانید باز هم کم است ؛ این شهر تقریبا جدید است و قدمت طولانی ندارد اما نخستین بار در دوران سلطنت سلسله مینگ در سال 1410 میلادی نام این شهر در تاریخ عنوان شد و جالبه بدونید که مردم محلی منطقه هاکا به زهکش مزارع شالی ” زِن / ژن ” می گفتند و ترجمه تحت الفضلی شنزن یعنی ” زهکش عمیق ” که در ادامه معراج گشت اسما سعی دارد شما عزیزان را با این شهر بیشتر آشنا نماید با ما همراه باشید.
معرفی شهر شنزن چین
شهر شنزن شهری تجاری و مدرن که بیشتر یک مرکز مالی و بازرگانی در کشور محسوب می شود و اینکه منطقه جغرافیایی که امروزه این شهر در آن واقع شده است پر از نهر و رودخانه و مزارع شالیکاری با زهکش های عمیق است. به لطف توسعه و پیشرفت قابل توجه شنزن در اقتصاد و صنایع فناوری، لقب ” Silicon Valley ” چین را به شنزن داده اند و اطلاعات عمومی درباره شنزن شهر شنزن در استان گوانگدونگ چین در شمال هنگ کنگ واقع شده است و رودخانه باریکی این شهر را از هنگ کنگ جدا میکند و در ادامه نباید چینی ها را دست کم بگیرید چرا که هر چند جای زیبایی های معمول سایر شهرهای چینی در شنزن خالی است، اما چشم بادامی ها سراغ پارکهای موضوعی جذاب و مناطق گردشگری و طبیعت مصنوعی رفته اند و توانسته اند جاذبههای گردشگری مدرنی را بسازند که موج عظیمی از گردشگران را از سراسر دنیا به این شهر بکشاند و شنزن در میان سایر شهرهای بزرگ چین نزدیکترین مسافت را با هنگ کنگ دارد ؛ جرقه رشد و توسعه غیرقابل باور شنزن از سال 1980 زده شده زمانی که تنها 30000 نفر جمعیت داشت بطوریکه به یکی از مهم ترین شهرهای چین تبدیل شد و البته برخی هم این شهر تجاری را بهترین شهر در کل چین می دانند و لازم به ذکر است که شنزن در مسیر بین هنگ کنگ و گوانجو پایتخت استان گوانگدونگ و سومین شهر بزرگ چین قرار گرفته است و از مسیر شمال غربی مسافت بین شنزن و گوانجو تقریبا 100کیلومتر است و همچنین شنزن تا پیش از سال 180 میلادی تنها یک شهر کوچک بازاری بود که 3000 نفر بیشتر جمعیت نداشت. روند رشد و توسعه شنزن زمانی کلید خورد که دولت چین این شهر را به عنوان یکی از پنج منطقه ویژه اقتصادی چین اعلام کرد و پس از این ماجرا شهر روی غلتک رشد افتاد بطوریکه امروزه کلان شهری کاملا برنامهریزی شده است که میلیون ها نفر جمعیت دارد ؛ شنزن در لیست شهرهای خلاق یونسکو ( UNESCO Creative Cities ) نیز به ثبت رسیده است و در رتبه دوم لیست «۱۰ شهر برتر دنیا که باید در سال ۲۰۱۹ دیدن کنید» قرار گرفته که انتشارات Lonely Planet منتشر کرده است و همچنین شهر شنزن در کنار اهمیت بین المللی که دارد شهر و مقصد سفر بسیار محبوبی برای خود چینی ها هم بشمار می آید.
دیدنی های جذاب شنزن
درست است که گفتیم در شنزن نباید مثل سایر شهرهای چینی به دنبال بناهای تاریخی و قدیمی باشید اما این به آن معنا نیست که وقتی به شنزن سفر میکنید هیچ جای دیدنی وجود ندارد. مناطق زیبایی در این شهر مدرن و اقتصادی هستند که حتما باید سری به آنها بزنید. بهترین پارکهای موضوعی دنیا را میتوانید در شنزن ببینید اما این تنها دلیلی نیست که سالانه میلیونها گردشگر را به سمت شنزن میکشاند. این شهر اقتصادی و مهم چین به سرعت شکوفا شد بطوریکه تقریبا با شهر جدیدی سروکار دارید. معماری چشمگیری که شما را سرجایتان میخکوب میکند، مناظر و چشماندازهای پویای آثار هنری فرهنگی، رستورانها، بار و مراکز خرید در کنار پارک های زیبا و متعدد از دیگر دلایلی هستند که گردشگران شنزن را برای گذراندن تعطیلات و تفریح انتخاب میکنند. برخی از معروفترین سواحل چین هم در شنزن قرار دارند که خبر خوبی برای دوستداران دریا و شنا است. بهترین سواحل شنزن در شبه جزیره داپینگ (Dapeng) واقعشدهاند که در سال 2006 میلادی از سوی مجله نشنال جغرافیای چین کاندیدای زیباترین خطوط ساحلی این کشور شد. شاید شنزن برخلاف سایر شهرهای بزرگ چین مکان مناسبی برای گردشگران اهل تاریخ نباشد چرا که اماکن تاریخی بهاندازه سایر کلانشهرها در اینجا دیده نمی شوند. اما نگران نباشید، در گوشه و کنار شهر میتوانید آثار دژها و معابد قدیمی و اماکن وابسته به فرهنگ هاکا (Hakka) و تصاحب هنگ کنگ پس از جنگ تریاک (Opium Wars) را ببینید. شنزن شهری بزرگ و جدید است به همین خاطر تعجبی ندارد که به هر جای آنکه نگاه می کنید ساختمانهای مدرن، و خیابانهای جدولکشی شده منظم ببینید. این شهر از نظر حملونقل نیز در سطح بالایی از رضایت قرار داشته و حملونقل عمومی شماره یک دنیا و دوستدار محیطزیست را در اختیار دارد. نکته جالب و دوستداشتنی درباره شنزن زمین مسطح و هموار آن است که در میان شهرهای چین مناسب ترین شهر برای معلولان بشمار میآید.
نخستین منطقه ویژه اقتصادی در شنزن
در می سال 1980 میلادی شهر شنزن به عنوان نخستین منطقه از پنج منطقه ویژه اقتصادی انتخاب شد. ابتدا، این منطقه روی شنزن جنوبی متمرکز شده بود و مساحتی معادل 327.5 کیلومتر مربع را پوشش می داد که بخشهای لوهو، فوتیان، نان شان و یانتیان امروزی در آن بودند. ایده اصلی شکلگیری منطقه ویژه اقتصادی بهکارگیری کاپیتالیسم بازار در جامعه در کنار آرمان های ” سوسیالیسم با مشخصههای چینی ” بود. بخش بائوان یکبار دیگر در سال 1982 به عنوان قسمتی از شنزن تاسیس شد. بخش بائوان بعدها به ناحیه بائوان تبدیل و خارج از منطقه ویژه اقتصادی قرار گرفت. شنزن در سال 1983 یک شهر زیرمجموعه استانی محسوب میشد و در نوامبر 1988 حق مدیریت اقتصادی استانی را به دست آورد. بهواسطه این تغییرات جمعیت این شهر نیز رشد سریعی یافت و از 30000 نفر سکنه در سال 1980 به 12 میلیون نفر در سال 2008 میلادی رسید. شنزن به یکی از بزرگترین شهرهای جلگه رودخانه مروارید تبدیل شد که قطب اقتصادی چین و بزرگترین پایگاه تولیدی تا به امروز محسوب میگردد. هتل مهمانسرای شنزن جایی است که مجلس مقننه موقت و شورای مجریه موقت هنگ کنگ باهم برای تسلیم هنگ کنگ در سال 1997 آنجا بودند. به خاطر رشد اقتصادی قابل توجه شنزن بسیاری از چینی هایی که میخواستند به صورت غیر قانونی به هنگ کنگ بروند کاهش چشمگیری یافت. به طوری که در سال 1991 نزدیک به 16000 نفر حین عبور غیرقانونی از مرز دستگیر شدند اما این تعداد در سال 2000 به 9000 نفر رسید. نهایتا منطقه ویژه اقتصادی شنزن در اولین روز جولای 2010 بزرگتر شد که تمام نواحی شنزن به این منطقه پیوستند. این شهر اقتصادی در اوت 2011 میلادی میزبان برگزاری 26 دوره بین المللی چند ورزشی یونیورسیاد (Universiade) دانشجویان ورزشکار دنیا بود.
زبان مردم شنزن
ساکنین و محلیانی که پیش از تشکیل منطقه ویژه اقتصادی در این ناحیه زندگی میکردند عمدتا یا به زبان هاکایی سخن میگفتند یا لهجه کانتونی (Cantonese) که هر دو زبان محلی قومی استان گوانگ دونگ هستند و اینکه دو نوع لهجه کانتونی استفاده میشد که یکی کانتونی استاندارد و معیار بود، و دیگری گویش Weitou نام داشت که اهالی روستاهای جنوب جاده Fuhua به آن زبان صحبت میکردند. گویش Weitou زبان محلی دو یا سه روستای جنوب رودخانه شنزن در هنگ کنگ نیز هست. امروزه جوانان کانتونی در شنزن بیشتر به لهجه معیار سخن میگویند و هر چند برخی از بومیان هاکا و جوامع کانتونی زبان در سکونتگاههای شهری پراکنده شدهاند اما اکثریت شان هنوز هم در روستاهای شهری و نیمه شهری سنتی شان روزگار میگذرانند. تعداد بالای مهاجران به شهر تغییرات چشمگیری در چشمانداز زبانی شنزن به وجود آورد و باعث شد که گویش این شهر بیشتر به سمت زبان چینی ماندرین برود و در ضمن دولت مرکزی چین نیز تلاش زیادی در این راستا کرد چراکه ماندرین زبان رسمی کشور چین است، حتی علیرغم تمام تغییراتی که زبان این منطقه متحمل شده است هنوز هم زبانهای محلی همچون هاکا، کانتونی و Teochew میان بومیان و محلیان صحبت میشوند و با توجه به اینکه ماندریان زبان رسمی چین است و با توجه بهسختی و دشواری زبان چینی،مهاجرانی که به گویش ماندریان سخن میگویند علاقهای به یادگیری گویش های محلی ندارند؛ با این حال، آمار و ارقام در سال های گذشته نشان می دهد که فرزندان این مهاجران کمکم جذب این فرهنگ بومیشده اند فرهنگی که از طریق روابط دوستی و بهواسطه رسانه ها در حال عرضاندام است.
نانتو شهر باستانی در شنزن
از زمان باستان شهر نانتو (Nantou) مرکز سیاسی ناحیهای بود که امروزه شنزن نامیده میشود. در سال 331 پس از میلاد، تغییرات سیاسی شش کشوری که بخش اعظم نواحی مدرن جنوب شرقی گوانگدونگ را تشکیل میدادند را باهم ترکیب و به یک استان به نام دونگوان تبدیل کرد و نانتو مرکز اداری آنجا تعیین شد. نانتو به غیر از مرکز سیاسی و تجارت نمک از اهمیت استراتژیک نیز برخوردار بود چراکه به لطف واقعشدن در مسیر اصلی تجارت به هند، خاورمیانه و امپراتوری روم شرقی که از نزدیکی گوانجو شروع میشد، نانتو مرکز خرید مهمی برای تجارت جهانی به شمار میرفت. از قرن هشتم به بعد نانتو به مرکز تجاری و بازرگانی مهمی تبدیل شد و براساس گزارشهای به دست آمده نانتو محل توقف کشتیهای بازرگانی خارجی پیش از رسیدن به گوانجو بود. در کنار جنبه تجاری، این شهر از اهمیت نظامی استراتژیکی نیز برخوردار بود و مرکز پدافند دریایی بشمار میرفت که مسئولیت محافظت از مسیرهای جنوبی به رودخانه مروارید را برعهده داشت. نانتو در دوران حکومت مینگ مرکز پدافند دریایی مهمی در دهانه رودخانه مروارید بود. در سال 1521 طی نبرد تونمن (Tunmen) بین ناوگان چینی ها و پرتغالیها به رهبری فرنائو پیرس دی دی آندرادی (Fernao Pires de Andrade) تاجر پرتغالی، این شهر نقش بسیار مهمی در موفقیت و پیروزی چینی ها در این جنگ ایفا کرد. این نبرد در تنگه های بین Shekou و جزیره Nei Lingding رخ داد، و در عین حالی که پرتغالیها از مزیت انواع سلاحهای گرم بهره میبردند در نهایت بازنده این میدان جنگ بودند و آنجا را به قصد مالاکا (Malacca در مالزی) ترک کردند.هر چند این جنگ تاثیر زیادی بر تجارت چین با پرتغالیها برجای نگذاشت، و به خاطر مقامات محلی فاسد و رشوه خوار، تجارت با این کشور متجاوز همچنان ادامه یافت. نانتو بین سال های 1276 تا 1279 در برخی رویدادهایی نقش داشت که باعث سرنگونی سسله سانگ جنوبی شدند. دادگاه سلطنتی چین برای فرار از نیروهای کوبلای خان، مرکز خود را در شنزن تاسیس کرد. لو شیفو (Lu Xifu) نخستوزیر که فهمید مغولها پیروز شده اند و بهزودی آنها را دستگیر میکنند، تصمیم گرفت به جای تسلیم شدن خودکشی کند تا آبروی این سلسله را حفظ نماید. او امپراتور بینگ که پسری هفت ساله بود را با طناب به خود بست و از روی صخره خود را به پایین پرتاب کرد. خاندان چیو (Chiu) یا یائو (Zhao) در هنگ کنگ که نام خانوادگی شان با نام خانوادگی پادشاهی سانگ (Song) یکی بود اواخر قرن نوزدهم فهمیدند که امپراتور در چیوان (Chiwan) در نزدیکی Shekou فوت شده است و همان جا آرامگاهی به یاد او بنا کردند که تا به امروز نیز باقی است.